OPIS
Zamieszkuje śródlądowe jeziora z szerokim pasem trzcin oraz wybrzeża morskie. Jest to największy ptak występujący w Polsce i najcięższy ptak latający na świecie (zaraz po dropiu olbrzymim). Rekordzista znaleziony w Polsce ważył 22,5 kg. Dlatego też, żeby wystartować potrzebuje dłuższego rozbiegu na wodzie lub ziemi, wzbija się zawsze pod wiatr, a następnie obiera wybrany kierunek lotu. Ląduje prawie wyłącznie na wodzie, zimą na tafli lodu. Łabędź niemy, jak sugeruje nazwa, jest na ogół milczący, lecz w porze godowej można usłyszeć jego mruczenie lub melodyjne fletowe gwizdanie, natomiast zdenerwowany syczy. Samce są wyraźnie większe od samic i posiadają większy tzw. guz nad dziobem. W przeciwieństwie do innych ptaków kaczkowatych nie nurkują, jak robią to gęsi czy kaczki. Pary lęgowe nie tolerują innych łabędzi w swoim rewirze, a nawet białych dużych ptaków innych gatunków. Dochodzi niekiedy do poważnych starć, które czasem kończą się śmiertelnie. Choć w sprzyjających okolicznościach, na dużych zarastających jeziorach, zdarzają się luźne, niewielkie kolonie tych ptaków, to przez częste konflikty sukces lęgowy jest mniejszy w porównaniu do pojedynczych gniazd. Łabędzie są ptakami monogamicznymi, tzn. łączą się w pary na całe życie.
Łabędź niemy w 95% żywi się roślinami wodnymi. Umożliwia mu to długa szyja, dzięki której może je swobodnie wyciągać na powierzchnię wody. W ten właśnie sposób dorosłe ptaki pomagają zdobywać również pokarm pisklętom. Łabędź zjada trawy, zboża oraz pokarm pochodzenia zwierzęcego, taki jak larwy owadów, plankton, skrzek płazów oraz ikrę ryb.
Wiele osób próbuje pomóc łabędziom w mieście, karmiąc je chlebem. Pomijając fakt, że chleb nie ma najlepszych wartości odżywczych i szybko pleśnieje, powodując zatrucia lub śmierć, dokarmianie przez dłuższy czas pozbawia łabędzie chęci migracji w celu poszukiwania pokarmu. Badania dowiodły, że ptaki zimujące w miastach i korzystające z dokarmiania są w gorszej kondycji niż te, które zimują dziko. Należy dodać, że łabędzie karmione przez ludzi, mogą stawać się agresywne, próbując wymusić pokarm.
W ostatecznych przypadkach łabędzie należy dokarmiać wyłącznie nasionami i jarzynami bez dodatku soli, w okresie od grudnia do lutego. Właśnie w okresie największych mrozów potrzebują wsparcia. Niestety wtedy, ze względu na pogodę, niewielu jest chętnych do systematycznego dokarmiania ptaków. Przyzwyczajone do pomocy człowieka łabędzie, które pozostały na zimę, przymarzają często do lodu, a te które uda się uratować trafiają do różnych ośrodków pomocy.
Wiek najdłużej żyjącego na wolności łabędzia niemego wynosi 21 lat, w niewoli dożywają nawet 30 lat.
